Σαν σήμερα, 40 χρόνια πριν, η μουσική χάνει έναν σημαντικό καλλιτέχνη, τον Ian Curtis των Joy Division.
Οι Joy Division συγκαταλέγονται ανάμεσα στις καλύτερες μπάντες που γέννησε ποτέ η βρετανική μουσική σκηνή. Είναι εύκολο να προσπεράσει κανείς αυτό το γεγονός λόγω της βραχυπρόθεσμης καριέρας τους. Ο θάνατος του Ian Curtis ουσιαστικά σήμανε το τέλος των Joy Division αλλά όχι και της σπουδαίας επιρροής που είχαν και, το στίγμα που θα άφηναν στη μουσική ιστορία.
Πράγματι οι Joy Division είδαν το τέλος μιας πολύχρωμης και κραυγαλέας 70s punk σκηνής και τη γέννηση μιας πιο σκοτεινής post-punk. Ξεκινώντας από το Μάντσεστερ και σύντομα καταλαμβάνοντας όλο το Ηνωμένο Βασίλειο. Ο Ian Curtis οδήγησε τη μπάντα στην κορυφή, μέχρι τον τραγικό του θάνατο από αυτοκτονία το 1980. Ήταν μόλις 23 χρονών.
Η πρώτη εμφάνιση του Ian Curtis και των Joy Division στην τηλεόραση πραγματοποιήθηκε το 1978, στην εκπομπή του Anthony Wilson, Granada Reports. Ο Wilson ήταν επικεφαλής της Factory Records και τεράστια τηλε-προσωπικότητα της εποχής. Ήταν γνωστός ως εκείνος που μπορούσε να αλλάξει εντελώς την πορεία μιας μπάντας. Η συγκεκριμένη εμφάνιση όντως τους έδωσε για πρώτη φορά μια τεράστια πλατφόρμα, συστήνοντας τους σε ένα ευρύ κοινό. Ένα χρόνο αργότερα, το 1979, επέστρεψαν για άλλη μια φορά. Εδώ, η ερμηνεία του “She’s Lost Control” ήταν ίσως μια από τις σημαντικότερες στιγμές της καριέρας τους, λίγες εβδομάδες ύστερα από την κυκλοφορία του επιδραστικού τους άλμπουμ ‘Unknown Pleasures‘.
Ian Curtis
Η παραπάνω εμφάνιση φέρει μεγάλη σπουδαιότητα για δύο λόγους. Σηματοδότησε τη στιγμή που ο Ian Curtis και οι Joy Division απέκτησαν μια τεράστια επιρροή στο βρετανικό κοινό. Πλέον κάτι είχε αλλάξει στη σκηνή μουσική σκηνή. Δεν έφταναν μόνο οι άγριες, θυμωμένες κραυγές στο μικρόφωνο. Έπρεπε να έχεις κάτι να πεις, να ξέρεις πως να χρησιμοποιήσεις την πλατφόρμα που σου δόθηκε.
Και ο Ian Curtis είχε πολλά να πει. Σε αντίθεση με την οργισμένη punk της εποχής, εκείνος χρησιμοποίησε τους στίχους του για να εκφράσει κάτι βαθύτερο. Δεν προσπαθούσε απλώς να φωνάξει χυδαιότητες και να προκαλέσει τα media. Εξέφραζε έναν διάχυτο συναισθηματισμό, το μήνυμα του εσώκοσμου και της καλλιτεχνικής του δημιουργίας.
Ένα από τα πιο σημαντικά singles της καριέρας τους, “Love Will Tear Us Apart” βρίσκεται χαραγμένο στην ταφόπλακα του Ian Curtis. Το κομμάτι περιστρέφεται γύρω από τη διάλυση της σχέσης του Curtis και της γυναίκας του, Deborah. Παρά τον εμπορικό, πιασάρικο τόνο του, είναι μια γλυκόπικρη ιστορία που ίσως υποδηλώνει την ψυχική του κατάσταση λίγο πριν το θάνατό του. Ακροβατώντας ανάμεσα σε σκοτεινές και χαρούμενες στιγμές, το τραγούδι ήταν ίσως ο τρόπος του Ian Curtis να διαχειριστεί τα εσωτερικά του προβλήματα. Δυστυχώς, εκ των υστέρων, πιθανόν προοικονομούσε το πρώιμο τέλος της μπάντας αλλά και του ίδιου. Ήταν κάτι που οι Joy Division δεν είχαν καταλάβει τότε και για το οποίο ο Peter Hook νιώθει ακόμα ενοχές.
“Δεν μιλούσαμε ποτέ για τη μουσική μας, απλά το κάναμε. Δεν υπερ-αναλύαμε. Μόνο όταν διαβάζεις τους στίχους καταλαβαίνεις…Αλλά δεν το κάναμε, ακολουθούσαμε ό,τι μας έλεγε ο Ian. Κι εκείνος μας έλεγε πως είναι μια χαρά.”
Όταν μιλούσες με τον Ian Curtis ή τον άκουγες να τραγουδάει ένιωθες σαν να υπήρχαν μέσα του δύο προσωπικότητες. Μιλούσε ήρεμα, ευγενικά, με εξαιρετικούς τρόπους. Διέκρινες μια ελαφρότητα, μια ζωτικότητα. Από την άλλη, υπήρχε κάτι σκοτεινό, που αιωρούνταν συνεχώς από πάνω του. Υπέφερε από κατάθλιψη και επιληψία. Και αυτό έβγαινε προς τα εξώ στα κομμάτια των Joy Division.
Tο τελευταίο άλμπουμ τους, ‘Closer‘, το magnum opus της καριέρας τους, έφερε μια μουσική επανάσταση. Άλλαξε οποιαδήποτε στερεοτυπική ιδέα του πώς και τί έπρεπε να είναι η μουσική. Ήταν κάτι εντελώς αυθεντικό, που μέσα από ένα μελαγχολικό και θλιβερό ακουστικό τοπίο έδινε τη δυνατότητα για λύτρωση. Ακόμα και ευφορία. Λίγα άλμπουμ το έχουν καταφέρει ποτέ αυτό. Μολονότι έχουν περάσει 40 χρόνια το ‘Closer’ παραμένει ένα διφορούμενο έμβλημα. Ζωή και θάνατος. Οι δύο όψεις του Ian Curtis.
Στην επέτειο των 40 χρόνων από το θάνατο του Curtis, o Peter Hook, τιμά τον τέως bandmate του, παίζοντας όλα τα κομμάτια των Joy Division με τη νέα μπάντα του, The Light. Η συναυλία του 2015 πραγματοποιήθηκε στην εκκλησία Christ Church στην γενέτειρα του Curtis, το Macclesfield. Σήμερα η τρίωρη συναυλία So This Is Permanent θα στριμάρει για πρώτη φορά, δωρεάν. Οι θεατές ενθαρρύνονται να συνεισφέρουν στον φιλανθρωπικό οργανισμό The Epilepsy Society, τον οποίο ο Hooky στηρίζει εδώ και χρόνια προς τιμήν του Ian Curtis.
“Ήταν η εκκλησία όπου ο Ian πήγαινε ως παιδί, ήταν στην χορωδία. Κάναμε μια φιλανθρωπική εκδήλωση εκεί για να τη σώσουμε και τα καταφέραμε. Παίξαμε κάθε ένα κομμάτι που οι Joy Division έγραψαν και ηχογράφησαν ποτέ. Πήρε πάνω από τέσσερις ώρες και, είμαι πολύ περήφανος γι αυτό.”
Η συναυλία θα προβληθεί live και ύστερα θα παραμείνει διαθέσιμή για ένα 24ωρο.